Karta katalogowa 10325
Pielgrzymka, Cerkiew drewn. św. Michała Archanioła - cerkiew prawosławna
gmina: Osiek Jasielski, powiat: jasielski, województwo: podkarpackie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1870
współrzędne geogr. 49.61155,21.43805      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 
Jako data powstania podawany jest niekiedy koniec XVIII w. Dwie poprzednie cerkwie zlokalizowane były prawdopodobnie na południe od tego miejsca, za potokiem. Obecne miejsce było wtedy wyspą lub półwyspem. Bramka od zachodu była niegdyś mostkiem. Orientowana, trójdzielna. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, nawa szersza. Nad babińcem wieża słupowa o pochyłych ścianach, z izbicą, zwieńczona baniastym hełmem. Między nawą a wieżą z zewnątrz widoczny jakby czwarty człon, może to być wydłużony babiniec. We wschodniej części prezbiterium zakrystia ze skarbczykiem na piętrze. Skarbczyk ma oddzielne okienko. Dachy namiotowe, kryte blachą. Nad prezbiterium dach przechodzi w dwuspadowy a między nawą a wieżą jest dwuspadowy. Nad nawą i prezbiterium łemkowskie wieżyczki. Ściany szalowane deskowaniem pionowym. Przy cerkwi kilka krzyży, w tym dwa drewniane: 1927 pamiątka misji i 1938 950 rocznica chrztu Rusi. Wnętrze nakryte stropami płaskimi, ozdobione XIX w. polichromią iluzjonistyczną o motywach architektonicznych i figuralnych, m.in. postacie świętych, autorstwa Pawła i Jana Bogdańskich z Dobromila. Pięciorzędowy ikonostas wykonał w 1877 r. Roman Rychlicki ze Żmigrodu a ikony namalowali Bogdańscy. W prezbiterium duży ołtarz główny oraz ołtarzyk boczny z cudowną ikoną M.B. Hodigitrii, podobno z poł. XVII w. Według legendy ikona przywędrowała tu w cudowny sposób z Węgier i objawiła się na lipie przy cerkwi. Potem nie chciała wrócić, gdy właściciele przyjechali po nią. Badania wykazują, że ikona została namalowana na desce z carskich wrót z dawnego ikonostasu z XVI w. Niektóre ikony z tego ikonostasu znajdują się w muzeum w Łańcucie. Są tam także ikony z drugiego ikonostasu, malowanego w 1660 przez Jana Hyrowskiego. Pierwotnie była to cerkiew greckokatolicka, od 1960 r. prawosławna, filialna. Stoi w pobliżu nowego kościoła murowanego. Klucze w domu nr 81, czwarty od cerkwi w kierunku szosy. Wg klasyfikcji R. Brykowskiego jest to cerkiew łemkowska typu pn.-zach. Wariant młodszy.
 

(1) 2009-01-31, Wojciech Pysz, Pielgrzymka, cerkiew

(2) 2006-10-21, Dariusz Zając, Pielgrzymka, cerkiew

(3) 2009-01-31, Wojciech Pysz, Pielgrzymka, cerkiew

(4) 2009-01-31, Wojciech Pysz, Pielgrzymka, krzyże przy cerkwi