Karta katalogowa 10683
Regietów (Regetów) Wyżny, Cerkiew drewn. św. Michała Archanioła - przen. do Żółkiewki
gmina: Uście Gorlickie, powiat: gorlicki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: przeniesiono stąd   rok powstania: 1865
współrzędne geogr. 49.45944,21.23313      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Przed wysiedleniem w ramach akcji "Wisła" istniały dwie wsie - Regietów Wyżny i Regietów Niżny. Ta pierwsza, w której znajdowała się omawiana cerkiew, już nie istnieje. Druga, leżąca ok. 2 km na południe stąd (obecnie ma nazwę Regietów) została zasiedlona po 1947 przez ludność polską a po 1957 roku wróciła tylko garstka Łemków, dawnych mieszkańców, którzy dzisiaj są w niej mniejszością.

Budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, z zakrystią wewnątrz trójbocznego prezbiterium. Wieża słupowo-ramowa o pochyłych ścianach z izbicą. Słupy nośne obejmują babiniec. Od zachodu przedsionek, drugi przedsionek, rzadko spotykany, po południowej stronie wieży. Do rzadkości należą również okna, umieszczone w ścianach dolej części wieży, umieszczone niesymetrycznie po obu stronach, przypuszczalnie doświetlające babiniec. Nad nawą i prezbiterium dachy kalenicowe o zróżnicowanych kalenicach. Nad wieżą dach namiotowy, zwieńczony kopulastym hełmem z pseudolatarnią, makowiczką i żelaznym krzyżem. Analogiczne, nieco mniejsze hełmy nad nawą i prezbiterium. Przed cerkwią wolnostojąca drewniana dzwonnica. Opis dotyczy stanu sprzed przeniesienia.

Cerkiew została  w 1955 rozebrana i przewieziona do Żółkiewki w powiecie krasnostawskim, gdzie służy parafii polskokatolickiej pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła. W trakcie montażu na nowym miejscu dokonano przebudowy, która znacznie zmieniła wygląd cerkwi.

W górnej części dawnej wsi, przy zółtym szlaku turystycznym na Przełęcz Regetowską postawiono replike drewnianej dzwonnicy, wyglądem nawiązującą do dawnej dzwonnicy przy cerkwi.

W Regetowie Wyżnym była też druga cerkiew, prawosławna.

Według klasyfikacji Ryszarda Brykowskiego: cerkiew łemkowska, typ schyłkowy.

 

(1) 193?, prof. St. Leszczycki

(2) 2021-01-30, [28] str. 325, rysunek cerkwi

(3) 2017-06-15, Henryk Bielamowicz, Replika dzwonnicy