Karta katalogowa 10669
Wysowa, Cerkiew drewn. św. Michała - czynna prawosławna
gmina: Uście Gorlickie, powiat: gorlicki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1779
współrzędne geogr. 49.43533,21.17778      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Cerkiew powstała w 1779 r., była odnawiana w 1874, w 1910 r. częściowo przebudowana,  remontowana w latach 1962-64 oraz 1996-98.
Po 1947 r. była użytkowana jako magazyn. W 1958 r. przejęta przez powstałą na wniosek mieszkańców parafię prawosławną w Wysowej. Była to pierwsza taka parafia utworzona po wojnie na terenie Polski południowo-wschodniej.

Budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, orientowana. Pierwotnie trójdzielna, obecnie dwudzielna: kwadratowe prezbiterium i wydłużona nawa, powiększona kosztem dawnego babińca. Przy prezbiterium od północy zakrystia, w przedłużeniu obecnej nawy przedsionek. Od zachodu wieża słupowo-ramowa o pochyłych ścianach, z izbicą. W górnej krawędzi izbicy fryz zegarowy, pod nim ślepe tarcze zegarowe. Pierwotnie słupy wieży obejmowały babiniec, obecnie jedna para słupów umieszczona jest w nowszej części nawy, druga para w przedsionku. W pierwotnej nawie i prezbiterium kopuły namiotowe łamane uskokowo; w nowszej części nawy strop. Kopułę nad nawą wzmacnia ściąg krzyżowy, dziś pozbawiony jednego z ramion.
Ściany oszalowane poziomymi deskami i podzielone lisicami. Dachy namiotowe (uzupełnione krótkimi kalenicami), łamane, kryte blachą, zwieńczone baniastymi hełmami. Na izbicy wieży tarcze zegarowe.

Wnętrze zdobi polichromia architektoniczno-figuralna z końca XIX w. Na kopule nawy przedstawienie Chrystusa w otoczeniu aniołów; w zachodniej, nowszej części na stropie wizerunek Matki Bożej.Ikonostas kompletny, barokowy, XVIII-wieczny. Przy północnej ścianie nawy barokowy ołtarz boczny z obrazem Matki Bożej. Wystrój uzupełniają haftowane ukraińskie chusty oraz 12 chorągwi procesyjnych.

Jest to prawosławna cerkiew parafialna. 24 lutego 1986 roku została wpisana do rejestru zabytków.

Wg klasyfikacji R. Brykowskiego – cerkiew łemkowska typu północno--zachodniego, wariant starszy, częściowo przekształcony.

Najnowsze wiadomości. W latach 2019-2020 cerkiew przechodziła gruntowny remont, połączony z częściowym przywróceniem stanu pierwotnego, m.in. wymieniono deskowy szalunek ścian i wieży na gonty.

 

(1) 2013-10-20, Henryk Bielamowicz

(2) 2020-01-19, sadeczanin.info, po remoncie 2019

(3) 2005, Tomasz Kuran

(4) 2007-08-25, Wojciech Pysz, Remont 2007

(5) 2007-08-25, Wojciech Pysz, Remont 2007

(6) 2007-08-25, Wojciech Pysz