Karta katalogowa 10695
Andrzejówka, Cerkiew drewn. Zaśnięcia Bgarodzicy - obecnie kościół rz.-kat.
gmina: Muszyna, powiat: nowosądecki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 186x
współrzędne geogr. 49.34208,20.82204      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Wieś założono w roku 1352 i już w XIV w. istniała tu parafia rz.-kat. Ponowne zasiedlenie tych terenów przez ludność wołosko-ruską nastąpiło w XVI w. Wtedy powstała to parafia prawosławna (później greckokatolicka), obejmująca początkowo także Milik i  zbudowano tu cerkiew. W latach późniejszych Milik rozrósł się I Andrzejówka była filią parafii w Miliku. 

Obecna cerkiew jest już kolejną w tym miejscu. Być może powstała z przebudowy poprzedniej świątyni. Jest to cerkiew łemkowska, typ północno-zachodni, wariant młodszy. Drewniana, konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna. Prezbiterium kwadratowe z zakrystią od północy, szersza od niego kwadratowa nawa. Wieża z izbicą, konstrukcji słupowej o pochyłych ścianach obejmująca słupami babinbiec, z zachatą dookoła. Ściany całości obite gontem. Dachy namiotowe; nad prezbiterium z uskokami, z makowicami i pseudolatarniami, nad prezbiterium i nawą kryte blachą, nad wieżą gontem. Latarnie oraz uskoki dachów malowane w czerwone, białe i zielone wzory. 

Wnętrze świątyni nakryte jest kopułami namiotowymi i ozdobione polichromią ornamentalną z XlX/XX w. Na ścianach malowidła architektoniczne, nad ikonostasem forma baldachimu. Ponad nawą przedstawienie Boga Ojca.

Ikonostas późnobarokowy z pocz. XIX w. z cennymi ikonami Matki Boskiej i św. Mikołaja. Pozostałe ikony przemalował w 1874 r. malarz z Bardiowa Victorin Zomph, z pochodzenia Niemiec. Rok wcześniej malował on ikony dla cerkwi w Leluchowie.

W nawie dwie nastawy ołtarzy bocznych w tradycji baroku z XVIII w, pochodzące z poprzedniej cerkwi. W ołtarzu południowym Ukrzyżowanie, w północnym Zdjęcie z Krzyża. W wyposażeniu dwa feretrony z obrazami z XVIII w. utrzymane w tradycji malarstwa ikonowego z przedstawieniami Matki Bożej i św. Barbary. Nietypowym elementem wyposażenia jest instrument muzyczny, obecnie nieużywany,  zwany dzwonem Ewy. Tworzy go stalowa sztaba z nawierconymi różnej wielkości otworami podwieszona do stropu. Grano na nim, głównie podczas procesji,  uderzając w instrument metalowymi młoteczkami.

W wieży zawieszony jest dzwon "Antoni" z 1691 r. Teren przycerkiewny otoczony jest wieńcem drzew i kamiennym murem.

Od 1947 r. świątynia służy jako kościół rz.-kat. pw Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej, filia parafii w Miliku. Msze św. w niedziele i święta o godz. 9:30.

 

(1) 2017-08-10, Krzysztof Zdeb

(2) 2018-04-03, Henryk Bielamowicz

(3) 2013-05-18, Jurek Adamski

(4) 2014-10-08, Wojciech Pysz

(5) 2012-08-11, Piotrgeosfera, Wnetrze cerkwi