Karta katalogowa 10696
Berest, Cerkiew drewn. św. Kosmy i Damiana - obecnie kościół rz.-kat.
gmina: Krynica, powiat: nowosądecki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1842
współrzędne geogr. 49.50252,20.97132      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Cerkiew łemkowska, typ północno-zachodni, wariant młodszy, orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej. Trójdzielna: prezbiterium zamknięte trójbocznie, szersza kwadratowa nawa i prostokątny babiniec. Wieża konstrukcji słupowo-ramowej o pochyłych ścianach, z lekko nadwieszoną izbicą. Słupy wieży obejmują zachodnią część babińca. Wokół wieży zachata. Wszystkie ściany pobite gontem. Nad nawą dach namiotowy z jednym uskokiem w dolnej części, nad wieżą dach namiotowy bez załamań. Nad zachodnią częścią prezbiterium, przylegającą do nawy dach kalenicowy, przechodzący płynnie w dach namiotowy z jednym załamaniem nad wschodnią częścią prezbiterium, krótki dach kalenicowy nad częścią babińca, której nie obejmuje wieża. Wszystkie dachy kryte blachą. Nad wszystkimi częściami jednolite ośmioboczne hełmy baniaste z latarniami pozornymi i żelaznymi krzyżami.

Wewnątrz nad nawą i prezbiterium stropy z fasetami, w babińcu strop płaski. Na ścianach polichromia ornamentalna z 1928 r. Między prezbiterium a nawą kompletny ikonostas, zbudowany w XIX w. z wykorzystaniem ikon pochodzących z XVII i XVIII w. W prezbiterium XIX w. ołtarz z wprawionymi w boczne ściany skrzyni ołtarzowej XVII wiecznymi ikonami. W nawie barokowe ołtarze boczne z XVIII w. W północnym słynąca łaskami ikona Opieki Bogurodzicy (Pokrow) z 1721 r., który do 1928 r. znajdował się w cerkwi w Izbach. Na ścianie południowej XVII-wieczna ikona Michała Archanioła o płaszczyznowym malunku oraz ludowa Modlitwa Chrystusa w Ogrójcu z XVIII w. (być może pochodząca z cerkwi w Kamiannej). Na parapecie chóru muzycznego barokowa Batka Boża Siedmionbolesna z 1747 r. z małą podobizną fundatora w roku obrazu. Na północnej ścianie nawy ikona Chrztu Chrystusa z XVII w. w oprawie kolumienkowej. Na ścianach kilka innych zabytkowych ikon.

Wokół cerkwi kamienny mur. Na linii cerkwi drewniana bramka z daszkiem namiotowym i hełmem takim samym, jak nad cerkwią. Na zewnątrz muru nowa, drewniana dzwonnica.

Obecnie kościół parafialny rz.-kat. pw MB Nieustającej Pomocy. Msze św. w niedziele o godz. 7:15 i 11.

 

(1) 2007-08-15, Wojciech Pysz

(2) 2007-08-15, Wojciech Pysz

(3) 1975-05-01, Wojciech Pysz, Wygląd z 1975

(4) 2014-08-17, Anna Kowalczyk , Wnętrze