Karta katalogowa 10709
Mochnaczka Niżna, Cerkiew drewn. św. Michała Archanioła - obecnie kość. rz.-kat. paraf.
gmina: Krynica, powiat: nowosądecki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1787
współrzędne geogr. 49.43850,21.01081      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Cerkiew powstała w XVIII w. pierwotnie w typie pn.-zach. wariant starszy. Przekształcona poważnie w 1846 r., wybudowano wtedy nowe prezbiterium, dotychczasowe włączając do powiększonej nawy i przykrywając oba człony wspólnym dachem. Po przebudowie typ pn.-zach. wariant młodszy z poważnymi przekształceniami. Odnawiana w latach 1923, 1929 i 1960-64.

Orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej, pierwotnie trójdzielna. Obecnie składa się z wydłużonego nowego prezbiterium zamkniętego trójbocznie, nieco szerszego dawnego prezbiterium, jeszcze szerszej nawy i wydłużonego, prostokątnego babińca. Całość szalowana poziomym deskowaniem. Wschodnia część nowego prezbiterium pełni funkcję zakrystii. Wieża konstrukcji słupowo-ramowej o pochyłych ścianach, zwieńczona nadwieszoną pseudoizbicą i gzymsem z namalowanymi zegarami. Słupy wieży obejmują babiniec. Wokół wieży zachata. Dachy kryte blachą. Nad prezbiterium kalenicowy dwuspadowy z załamaniem, przechodzący we wschodniej części w namiotowy, nad nawą dach namiotowy z załamaniem, wysunięty okapem nad dawne prezbiterium, nad wieżą namiotowy. Nad wszystkimi częściami jednolite hełmy cebulaste z pozornymi latarniami i żelaznymi krzyżami. Ściany szalowane deskowaniem pionowym, ściany wieży poziomym.

Wnętrze nakryte stropami płaskimi z fasetami. Na ścianach polichromia ornamentalna i figuralna namalowana przez Czesława Lenczowskiego i Stanisława Kruczka w latach 1960-64. Między prezbiterium a nawą kompletny ikonostas z XIX w., zawierający także starsze ikony. W środkowej części ikonostas został zasłonięty przez współczesny ołtarz, w duchu ludowego neogotyku z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej.

Wokół cerkwi drewniany płot oparty na murowanych, kamiennych słupkach. Od drogi asfaltowej wiedzie pod górę do cerkwi kilkudziesięciometrowa dróżka, wyłożona kamiennymi płytami i ogrodzona płotem. Na jej początku drewniana ozdobna brama z rzeźbą Chrystusa Frasobliwego w zwieńczeniu. Obok cerkwi czynny cmentarz grzebalny z zachowanymi nagrobkami kamiennymi dawnych mieszkańców. Po 1947 r. cerkiew użytkowana jako kościoła rz.-kat. pw Matki Bożej Częstochowskiej, od 1951 r. parafialny. Msze św. w niedziele o 8, 9:30 i 16.

 

(1) 2007:08:15, Wojciech Pysz, Mochnaczka

(2) 2007:08:15, Wojciech Pysz, Mochnaczka

(3) 2007:08:15, Wojciech Pysz, Mochnaczka