Karta katalogowa 746
Szpikołosy, Cerkiew drewn.
gmina: Hrubieszów, powiat: hrubieszowski, województwo: lubelskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1801
współrzędne geogr. 50.86887,23.92040      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Pierwsza wzmianka o cerkwi w Szpikołosach pochodzi z 1531r.* Początkowo była to świątynia prawosławna. W latach 1596 do 1875r. greckokatolicka. Ponownie prawosławna od 1875r. aż do I wojny światowej. W 1919 roku została przejęta na kościół rzymskokatolicki.

Do roku 1792 była tu parafia, a następnie filia parafii w Dziekanowie.
Obecna świątynia drewniana pochodzi z 1801r. Jest to kościół rzymskokatolicki.
Przy cerkwi dzwonnica drewniana z XX w.

źródło:
D. Kawałko. Cmentarze województwa zamojskiego. s. 78-79.
* rejestr poborowy z 1531r. notował we wsi 4 łany użytków i cerkiew. J. Niedźwiedź. Leksykon historyczny miejscowości dawnego województwa zamojskiego. s. 501.


===============================================================


Szpikołosy, Cerkiew greko-katolicka ob. kościół rzymsko-katolicki p.w. Matki Boskiej Łaskawej

Cerkiew zbudowana z drewna sosnowego, konstrukcji wieńcowej z uciętymi ostatkami, trójdzielna. Babiniec i nawa założone na planie kwadratów, prezbiterium zamknięte trójbocznie, przy jego północnej ścianie kwadratowa zakrystia. Babiniec przykryty stropem, nawa ośmiopołaciową kopułą na ośmiobocznym tamburze z pendentywami, prezbiterium pozornym sklepieniem kolebkowym. Oddzielający nawę od prezbiterium łuk tęczowy a od babińca arkada półkoliste. Ściany zewnętrzne oszalowane w dolnej części deskami przybijanymi poziomo, nad zadaszeniem pionowo. Babiniec po dachem dwuspadowym, nawa pod kopułą na tamburze wspartym na pendentywach, prezbiterium pod dachem wielopołaciowym, zakrystia pod pulpitowym. Wszystkie dachy kryte blachą. Kopuła zwieńczona barokizującą latarnią z prześwitami, na hełmie żelazny krzyż.
Cerkiew p.w. Narodzenia Pana Jezusa wybudowana została w miejscu poprzedniej, również drewnianej. W 1870 roku zamieniona na prawosławną, natomiast w 1919 roku rekoncyliowana p.w. Matki Boskiej Łaskawej. Od 1920 roku pełni rolę rzymskokatolickiego kościoła parafialnego.

Źródło:
http://powiathrubieszow.pl/24,1,cerkwie.html?menu=36

 

(1) 2006-07-29, Krzysztof Zdeb, Cerkiew w Szpikołosach

(2) 2011-06-12, evel, Szpikołosy, dawna cerkiew

(3) 2011-06-12, evel, Szpikołosy, dawna cerkiew

(4) 2011-06-12, evel, Szpikołosy, dawna cerkiew