Karta katalogowa 10493
Wisłok Wielki (Dolny), Cerkiew drewn. św. Onufry - obecnie kościół rz.-kat.
gmina: Komańcza, powiat: sanocki, województwo: podkarpackie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1850
współrzędne geogr. 49.40980,21.98087      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 
Cerkiew drewniana, szalowana pionowymi deskami, orientowana. Na osi cerkwi murowana dzwonnica – brama. Powstała w latach 1850-1854, konsekrowana w roku 1854. Jest to cerkiew łemkowska typu północno-wschodniego, pozornie dwudzielna w wariancie wieżowym. Konstrukcja budowli jest zrębowa, składa się z trzech części: babiniec, nawa i prezbiterium. Babiniec nie jest wyodrębniony z bryły, lecz połączony z nawą, co z zewnątrz sugeruje dwudzielność cerkwi. Zachowane cerkwie tego typu znajdują się w Szczawnem i Radoszycach. Przy prezbiterium dwie zakrystie (od południa i północy). Od strony zachodniej przedsionek tej samej szerokości, co nawa i babiniec. Nad nim ulokowana wieża konstrukcji słupowej o pionowych ścianach. Całość nakrywa dach wielopołaciowy o wspólnej kalenicy, ze zdwojonym okapem dachowym. Na kalenicy czworoboczne wieżyczki z baniastymi hełmami i ślepymi latarniami. W 1902 roku dach gontowy zastąpiono blachą a dzwony z wieży przeniesiono do dzwonnicy. W dzwonnicy znajdują się obecnie trzy dzwony o imionach: św. Stefan, św. Włodzimierz i Krzysztof oraz Matki Bożej. Ściany i stropy cerkwi ozdobione są polichromiami z XIXw. Polichromia w nawie i babińcu była przemalowana podczas konserwacji w latach 80. XX w. W cerkwi znajduje się kompletny ikonostas z połowy XIXw. Cechą charakterystyczną ikonostasu jest brak ikon w strefie prazdników – jest to efekt zamierzony. Ponadto w świątyni znajduje się dwa komplety ikon namiestnych, pierwszy powstał równocześnie z cerkwią a w 1902 roku ikony zostały przeniesione do prezbiterium i zastąpione nowymi. W przedsionku cerkwi znajduje się żelazna figurka Matki Boskiej pochodząca z cmentarza w Wisłoku Górnym. W wieży i na strychu cerkwi mini-muzeum sztuki cerkiewnej, założone z inicjatywy ks. Pichura. Na część z nich składają się odnalezione w roku 1998 przez ks. Pichura oraz Nieformalną Grupę Kamieniarzy „Magurycz” dokumenty, głównie z XIX wieku, ukryte pod podłogą strychu. Od roku 1948 cerkiew pełni funkcję kościoła rzymskokatolickiego pw. św. Onufrego. Początkowo był to kościół filialny parafii w Komańczy a od 1989 roku jest to kościół parafialny – w skład parafii wchodzą kościoły filialne w Czystogarbie i Moszczańcu.
 

(1) 2006:06:10, Bartosz Miller, Wisłok Wielki

(2) 2006:06:10, Bartosz Miller, Wisłok Wielki

(3) 2006:06:10, Bartosz Miller, Wisłok Wielki

(4) 2007:09:27, Wojciech Pysz, Wisłok Wielki