Karta katalogowa 10495
Wola Niżna, Cerkiew murow. św. Mikołaj - obecnie kościół rz.-kat.
gmina: Dukla, powiat: krośnieński, województwo: podkarpackie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1812
współrzędne geogr. 49.42953,21.84268      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 
Dawna cerkiew parafialna grecko-katolicka, zbudowana w roku 1812, odnowiona w 1862 i 1904 r.. Orientowana, murowana z kamienia łamanego, potynkowana, trójdzielna. Prezbiterium krótkie, prostokątne zamknięte półkoliście, przy nim od pn. prostokątna zakrystia, również zamknięta półkoliście. Nawa szersza od prezbiterium, prawie kwadratowa, przy niej od zach. wieża na rzucie kwadratu z babińcem w przyziemiu. Wewnątrz ściany nawy z pilastrami w narożnikach. Chór muzyczny 1812, z parapetem wspartym na dwóch dziesięciobocznych słupach, zdobionym ornamentem liściastym. Sklepienia: w prezbiterium żaglaste na czterech przyściennych gurtach, w babińcu kolebkowe. W nawie i zakrystii stropy płaskie. Zewnątrz narożniki nawy od zach. ujęte pilastrami. Okna zamknięte półkoliście, dwustronnie rozglifione; w prezbiterium od wsch. okienko okrągłe. Nad prezbiterium i nawą dach dwuspadowy kryty blachą, o jednej kalenicy. Nad prezbiterium ośmioboczna wieżyczka zwieńczona kopulastym hełmem. Wieża dwukondygnacyjna z pilastrami w narożnikach. Od zach. wnęka z tablicą z napisem dotyczącym odnowienia cerkwi 1862. Na drugiej kondygnacji okna prostokątne zamknięte półkoliście. Dach namiotowy o falistych połaciach, z ośmioboczną latarnią zwieńczoną kopułką. Polichromia eklektyczna, figuralna, wykonana przez Michała Bogdańskiego w 1905 r., odnowiona 1972 r. przez Stanisława Urbana. W prezbiterium na sklepieniu Trójca Św., na ścianie wsch. Chrystus w Ogrojcu, w nawie na stropie Sąd Ostateczny i popiersia czterech ewangelistów. Pod chórem muzycznym Wypędzenie z Raju, Kain i Abel. Część polichromii została zniszczona wskutek zawilgocenia ścian. Z ikonostasu wykonanego w 1905 przez Michała Bogdańskiego pozostał rząd Deesis, osiem prazdników, dwie ikony namiestne. Nad Deesis widoczny jest także rząd Proroków, dostępne materiały nie wspominają o jego istnieniu ani pochodzeniu. Ołtarz główny późnobarokowy z dekoracją rokokową z 1812 r. ze zwieńczeniem, z parą kolumn i parą pilastrów, z ażurowymi uchami i bogatą dekoracją snycerską. Obrazy: w polu głównym Serce Jezusa, w zwieńczeniu Bóg Ojciec, obydwa wykonane w 1905 r. przez Michała Bogdańskiego. Tabernakulum współczesne ołtarzowi, z czterema kręconymi kolumnami, na nim malowidła: Trzy Marie i Złożenie do grobu. W bocznych ołtarzach w prezbiterium rzeźby 1. poł. w. XIX: śś. Jan Nepomucen i Jerzy (przeniesione z kapliczek w Jaśliskach i Posadzie Jaśliskiej). Od 1947 świątynia wykorzystywana jest jako kościół filialny rzym.-kat. parafii w Jaśliskach. Oprac. na podst. Katalogu zabytków sztuki, Seria nowa tom 1 woj. krośnieńskie, zeszyt 1. Krosno, Dukla i okolice.
 

(1) 2007-09-27, Wojciech Pysz, Wola Niżna, cerkiew

(2) 2007-09-27, Wojciech Pysz, Wola Niżna, cerkiew

(3) 2011-08-15, Wojciech Pysz, Wnetrze cerkwi