Czynna, drewniana cerkiew zbudowana na pocz. XVII w., (nie później niż w 1613 roku a być może w 1600 lub wcześniej). Wielokrotnie poddawana remontom i istotnym przekształceniom m.in. w 1733, 1858 i 1925 r. Po wysiedleniach 1947 roku zamknięta, a następnie przekazana kościołowi rzymskokatolickiemu. W latach 80. XX wieku zamknięto ją ponownie ze względu na zły stan techniczny. W 1990 roku świątynia przejęta została przez miejscowych Ukraińców. W latach 1991-1994 dokonano kompleksowej renowacji obiektu, głównie siłami parafian.
Jest to budowla jednonawowa, trójdzielna, konstrukcji zrębowej, węgłowana na obłap z ostatkami, od drugiego do czwartego wieńca w formie rysi. Powyżej czwartego wieńca węgły na zamek z krytym czopem, w sanktuarium od wschodu na nakładkę z krytym czopem. Zrębowe także tambury i sferyczne kopuły. Kruchta konstrukcji ramowej, obustronnie szalowana. Podmurówka z kamienia, w kruchcie z cegły.
Nawa prostokątna. Prezbiterium zamknięte trójbocznie, poszerzone o prostokątne pastoforia. Babiniec kwadratowy, dwukondygnacyjny z dobudowaną od zachodu prostokątną kruchtą. W górnej kondygnacji babińca chór śpiewaczy. Cerkiew otaczają soboty, oparte w nawie i prezbiterium na wysuniętych rysiach a w zachodniej części na drewnianych kolumienkach z mieczami.
Wokół babińca, z trzech stron, ponad sobotami półotwarta galeria z półkolistymi arkadami na słupach. Na galerię prowadzą zewnętrzne schody, umieszczone przy południowej ścianie babińca, pod sobotami.
Nawa, prezbiterium i babiniec przekryte kopułami na ośmiobocznych bębnach, z pozornymi latarniami. Nad kruchtą dach dwuspadowy. Kopuły, zadaszenia i ściany powyżej sobót pokryte gontem.
Otwory drzwiowe w południowej ścianie nawy, zachodniej babińca i górnej kaplicy mają nadproża w formie oślego grzbietu (oryginalny tylko w nawie). W kruchcie otwór prostokątny, nad nim szersze nadświetle.
We wnętrzu nad nawą i prezbiterium kopuły sferyczne na ośmiobocznych tamburach z pendentywami. W zachodniej ścianie nawy prostokątne otwory do babińca i górnej kaplicy. Pomiędzy nawą a sanktuarium zrębowa przegroda ikonostasowa. Między dolną a górną kondygnacją babińca strop belkowy. W kruchcie pseudosklepienie zwierciadlane.
W nawie, sanktuarium i górnej kaplicy polichromia figuralno-ornamentalna z 1735 i 1772 r. Na południowej ścianie nawy malowidło Sądu Ostatecznego. Na wschodnim zrębie nawy zawieszony pięciokondygnacyjny ikonostas z bogatą snycerką - zapewne z 1671 r., częściowo przekształcony w 1756 r. W sanktuarium centralnie ustawiony prestoł, za nim ołtarz ze współczesną ikoną Bogurodzicy Hodigitrii. Ołtarz boczny z ok. 1700 r.
Najstarsze elementy wyposażenia pochodzą z pocz. XVII w. i są to:
Ikony z połowy XVII w.:
Pozostałe elementy ikonostasu pochodzą z czasu jego przebudowy w XVIII w. W ościeżach carskich drzwi zapisana została data 1756 r. Wtedy w ikonostasie pojawiły się m.in. malowidła w supraportach i postacie proroków, trzymających w rękach zwoje z proroctwami (proroctwa odnoszą się do Wcielenia).
Polichromia.
Do typowych malowideł na ścianach cerkwi należały przedstawienia Ukrzyżowania i Sądu Ostatecznego. W cerkwi w Chotyńcu jest tylko Sąd Ostateczny. Przedstawienie Ukrzyżowania znaleźć można natomiast w pobliskiej cerkwi pw. Opieki Matki Bożej w Młynach. Malowidła te wykonane zostały w tym samym czasie (1735 r.) i przez tego samego malarza. Obie te cerkwie należały w tym czasie do jednej parafii, która przypuszczalnie nie miał środków finansowych na wykonanie kompletu malowideł w każdej świątyni.
Sąd ostateczny w Chotyńcu powstał prawdopodobnie w oparciu o źródła graficzne pochodzące z Kijowa. Najwyższe miejsce zajmuje Chrystus zasiadający na tęczy, który przychodzi powtórnie, by sądzić ludzi. (Chrystus zasiada również na tęczy na ikonach Wniebowstąpienia). Poniżej archanioł Michał trzyma wagę, na której ważone będą ludzkie dobre i złe czyny. Powtórnemu przyjściu Chrystusa towarzyszy zmartwychwstanie wszystkich ludzi zmarłych. Na przedstawieniu widzimy więc ludzi wychodzących a nawet wygrzebujących się z grobów.
Przy Chrystusie widzimy zestaw postaci podobny do tych z Deesis. Jest Matka Boża i Jan Chrzciciel. Jednak tutaj nie są już orędownikami w ludzkich sprawach, już jest na to za późno. Na Sądzie już nic nie da się „załatwić”. Przez obecność przy Chrystusie podkreślona jest ich godność i dostojeństwo. Towarzyszą im inni święci. Na ławach zasiadają apostołowie, jest też cała hierarchia niebiańska.
Ludzie zostają podzieleni na dwie grupy, których losy będą diametralnie różne. Po prawej ręce Chrystusa (dla widza - lewej) idą do nieba zbawieni, po lewej idą do piekła potępieni. Brama piekielna pokazana jest jako paszcza lewiatana, do której diabły gnają złe dusze. Dalej rzeka ognista zgarnia zastępy potępieńców do piekła. Malarz obrazowo przedstawił piekielne męki. Każdy cierpi w sposób podobny, jak grzeszył. Nieuczciwy młynarz ma na szyi kamień młyński. Można wśród mieszkańców piekła znaleźć także księdza. Przedstawienia Sądu Ostatecznego i Męki Pańskiej były malowane na ścianach, by dużym rozmiarem zwracały uwagę wiernych.
Galeria cerkwi w Chotyńcu
http://www.pbase.com/jolka/chotyniec