Karta katalogowa 10697
Binczarowa, Cerkiew drewn. św. Dymitra - obecnie kościół rz.-kat.
gmina: Grybów, powiat: nowosądecki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1760
współrzędne geogr. 49.56357,20.95248      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Wzniesiona w 1760 r, przebudowana w 1797 (czyli wkrótce po zbudowaniu), potem gruntownie przebudowana w 1879 r. Cerkiew pierwotnie łemkowska, typ północno-zachodni, wariant starszy. Po przebudowie upodobniła się do kościołów łacińskich, uznana przez R. Brykowskiego jako „cerkiew łemkowska gruntownie przebudowana”.

Budowla orientowana, o konstrukcji zrębowej, jednonawowa, trójdzielna,  Dostawiona wieża konstrukcji słupowo-ramowej, z nadwieszoną izbicą. Wieża z izbicą ozdobioną tarczami zegarowymi, przykryta hełmem, wokół wieży zachata. Nad nawą i prezbiterium baniaste wieżyczki z sygnaturkami. Prezbiterium, nawa i babiniec tej samej wysokości, nakryte wspólnym, jednokalenicowym dachem z baniastymi hełmami nad prezbiterium i nawą. Prezbiterium wąskie, ze starą  zakrystią od pn. i nową, murowaną od wsch. Nawa szeroka, ściany boczne z obniżonym zrębem, nakrytym oddzielnymi daszkami pulpitowymi.

Wnętrze nakryte stropami płaskimi z fasetą, ozdobione polichromią figuralną, wykonaną w 1913 r. przez Bronisława Kmaka, poprawioną i uzupełniona przez ks. Adama Gąsiorka, pierwszego proboszcza rz.-kat. w latach 1966-68. Na ścianach przedstawienia świętych, na stropie prezbiterium Bóg Ojciec. Malowidło Ostatniej Wieczerzy na stropie babińca przeniesiono tutaj ze wsch. ściany prezbiterium w 2001 r. 
Obecnie wsch. ścianę prezbiterium zdobią zachowane elementy ikonostasu. W rzędzie Deesis centralna ikona ma cechy łacińskie: Matka Boża stoi na półksiężycu oplecionym przez węża, przy Janie Chrzcicielu namalowany jest Baranek a poniżej widnieją charakterystyczne dla sztuki łacińskiej wstęgi z napisami Refugium Pecatorum  (ucieczka grzeszników) i Ecce Agnus Dei (Baranek Boży). W rzędzie prazdników w miejsce Ostatniej Wieczerzy wstawiono obraz Matki Bożej Różańcowej (kopia z kościoła dominikanów w Krakowie), czczony jamo Matka Boża Binczarowska.
W nawie dwa ołtarze boczne z XVIII w. z obrazami Ukrzyżowania i Wniebowzięcia. Kilka ikon z Binczarowej znajduje się w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu.

W latach 50. XX w. podczas konserwacji świątyni zwrócono uwagę na fragmenty desek ozdobione barwnymi malowidłami patronowymi, przypominającymi XVI-wieczne polichromie w drewnianych kościołach gotyckich. Przekazano je do ekspertyzy (gdzieś do Krakowa) i od tej pory słuch po nich zaginął.

Obecnie cerkiew pełni rolę kościoła parafialnego tutejszej parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika. 

 

(1) 2013-08-01, Jurek Adamski

(2) 2009-11-06, sadeczanin.info, wnętrze cerkwi

(3) 2007-08-25, Wojciech Pysz

(4) 2007-08-25, Wojciech Pysz, wnętrze cerkwi

(5) 2007-08-25, Wojciech Pysz, Nagrobek obok cerkwi