Karta katalogowa 10644
Kunkowa, Cerkiew drewn. św. Łukasza Ewangelisty - czynna prawosławna
gmina: Uście Gorlickie, powiat: gorlicki, województwo: małopolskie
rodzaj obiektu: cerkiew    istnieje: TAK   rok powstania: 1868
współrzędne geogr. 49.55320,21.12752      Zobacz na mapie
Obiekty w pobliżu: km    
 
 

Cerkiew prawdopodobnie została zbudowana w 1868 r. — taka data widnieje od wewnątrz nad drzwiami babińca. Nie wyklucza się jednak wcześniejszej metryki. Była odnawiana na początku XX w. Po 1947 r. użytkowana jako kościół, w 1968 przekazana prawosławnej parafii w Bielance. Remontowana w latach 1969-70, w latach 90. XX w. i w 2002 r.

Budowla drewniana konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna. Prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od północy, nawa najszersza, zachodnia część babińca otoczona słupami wieży. Wieża konstrukcji słupowo-ramowej o pochyłych ścianach, z nadwieszoną izbicą. Dachy blaszane; nad nawą namiotowy, nad prezbiterium kalenicowy wielopołaciowy, obydwa w dolnej części łamane. Nad wsch. częścią babińca dwuspadowy. Wszystkie części zwieńczone baniastymi hełmami z pseudolatarnia, makowica i żelaznym krzyżem, umieszczonymi optycznie na linii opadającej od wieży do babińca.

W prezbiterium i nawie stropy płaskie z fasetą, w babińcu strop płaski. Wnętrze zdobi barwna polichromia z 1904 r., odnawiana na pocz. XXI w. Na stropach malowidła figuralne, m.in. przedstawienia Ducha Świętego i Opieki Matki Bożej, na ścianach dekoracje architektoniczne.
Między prezbiterium a nawą kompletny ikonostas z początku XX w., o cechach klasycystycznych. W różnych częściach świątyni rozmieszczono fragmenty starszego, barokowego ikonostasu z XVIII w. Jest on niemal kompletny — brakuje jedynie kilku elementów, m.in. ikony namiestnej Matki Bożej, skradzionej na pocz. XXI w. Oprócz tego w cerkwi znajduje się także kilka ikon z najstarszego, XVII-wiecznego ikonostasu, powstałych ok. 1660 r. Są to ikony namiestne Chrystusa Nauczającego (w prezbiterium), św. Łukasza (w nawie) i św. Mikołaja (w babińcu). Na wyposażeniu świątyni jest ponadto kilka innych ikon oraz barokowy ołtarz boczny z XVIII w., z przedstawieniem Ukrzyżowania malowanym na złotym tle. Na ołtarzu tym znajduje się niewielkie tabernakulum z malowidłem Piety.

Początkowo greckokatolicka, obecnie jest prawosławną cerkwią parafialną, należy do dekanatu Gorlice diecezji przemysko-gorlickiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Wg klasyfikacji R. Brykowskiego jest to cerkiew łemkowska, typ północno-zachodni, wariant młodszy.

 

(1) 2013-12-30, Jurek Adamski

(2) 2019-09-14, Henryk Bielamowicz, Widok od prezbiterium

(3) 2019-09-14, Henryk Bielamowicz, Widok od północy

(4) 2007-05-04, Henryk Bielamowicz, Cerkiew w krajobrazie

(5) 2007-08-25, Wojciech Pysz, Cmentarz przycerkiewny

(6) 2007-08-25, Wojciech Pysz, Cmentarz przycerkiewny